Του ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΟΥΝΙΑΔΑΚΗ
Υποναύαρχος ε.α ΠΝ
Μέλος ΚΕΘΑ και ΑΝΕΑΕΔ
Ενώ, εν μέσω κρίσης, ο ελληνικός λαός ή ένα τμήμα του ίσως, παρακολουθεί πληθώρα τουρκικών σήριαλ από ιδιωτικά κανάλια της χώρας, τελευταία παρατηρείται μια κινητικότητα στα θέματα Αιγαίου και Κύπρου. Έχομε αφενός επισκέψεις σε Θράκη, Κύπρο και....
Ίμβρο, αφετέρου δημοσιεύματα. Δημοσιεύματα για βιβλίο τούρκου διπλωμάτη φέρνουν στο φως συζητήσεις – συμφωνίες κατά τους Τούρκους - για περιορισμό του δικαιώματος επέκτασης των χωρικών υδάτων των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο προς όλες τις διευθύνσεις πλην της δυτικής και πρόβλεψη για καθιέρωση καθεστώτος ανοικτής θάλασσας σε συγκεκριμένες περιοχές. Από την ελληνική πλευρά ακολούθησε δημοσίευμα με ελληνικές θέσεις σε συναφή θέματα αλλά και επίσημες δηλώσεις.
Στην ΚΕΘΑ κάνουμε πάντα μια σημαντική διευκρίνιση, που πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας. Όλο το Αιγαίο ΔΕΝ είναι δικό μας – ελληνικό - όπως ακούγεται από πολλούς υπερπατριώτες! Στο Αιγαίο υπάρχουν :
ελληνική χωρική θάλασσα [ μέχρι 6 νμ από την ελληνική στεριά και με δικαίωμα να φτάσει ως τα 12νμ],
υπάρχει ελληνικός εναέριος χώρος [10νμ και δικαιούμεθα να φτάσει στα 12νμ]
υπάρχει επίσης διεθνής θάλασσα και αέρας και
υπάρχει και τουρκική χωρική θάλασσα και εναέριος χώρος.
Πέρα από την χωρική θάλασσα κάθε χώρας εκτείνονται οι υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ κάθε μιας από αυτές.
Το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (ΔΔΘ) προωθεί την ελευθερία της ναυσιπλοΐας, δεν μας δίνει δικαίωμα αποκλεισμών, αλλά θέτει κανόνες και όρια. Για παράδειγμα πουθενά δεν προβλέπει το μοίρασμα του Αιγαίου στη μέση, όπως προωθεί η Τουρκία. Το ΔΔΘ προβλέπει «αβλαβή διέλευση», δηλαδή, πως ένα πολεμικό μπορεί να διασχίζει θάλασσα ξένης χώρας, χωρίς να προκαλεί βλάβη στην κυριαρχία της . Επίσης ορίζει ιδιαίτερο καθεστώς για τον διάπλου κάθε πλοίου διαμέσου στενών «διεθνούς ναυσιπλοΐας». Εξασφαλίζει λοιπόν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας, την οποία επιζητά εννοείται και η Τουρκία, αλλά με όρους, που να μη θίγουν δικαιώματα του παράκτιου κράτους.
Το ΔΔΘ επίσης παρέχει και δικαιώματα στο παράκτιο κράτος. Τα δικαιώματα αυτά δεν είναι διαπραγματεύσιμα, αλλά αντίθετα οι κυβερνώντες πρέπει να τα κατοχυρώσουν! Η «συνδιαχείρηση» στο Αιγαίο, που καλλιεργήθηκε τους τελευταίους μήνες, οδηγεί την σκέψη σε κάποιου είδους «μοιρασιά»! Η «μοιρασιά» αυτή όμως δεν είναι παντού στην μέση (π.χ. 25ος μεσημβρινός). Υπάρχει το διεθνές δίκαιο, που καθορίζει ποιος δικαιούται, τι και πόσο. Καθορίζει τα όρια, που αφορούν τόσο την δυνατότητα επέκτασης των θαλασσίων συνόρων στα δώδεκα μίλια , όσο και τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. Σε ότι αφορά τα όρια του εθνικού και του διεθνούς εναέριου χώρου, τούτα είναι επίσης σαφώς προσδιορισμένα και ούτε εδώ χωράει «μοιρασιά».
Πως φτάσαμε όμως ως εδώ; Γιατί μας απασχολούν θέματα, που είναι λυμένα από το ΔΔΘ; Η Τουρκία άρχισε να εμφανίζει διεκδικήσεις στο Αιγαίο μετά το 1974. Από τότε, οι ελληνικές κυβερνήσεις μέχρι κάποιο σημείο αναγνώριζαν, ως μόνη διαφορά προς επίλυση, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Τον Ιούλη του 1997, μετά τα τετελεσμένα γεγονότα που δημιουργήθηκαν στα Ίμια, με την Συμφωνία της Μαδρίτης (Σημίτης – Ντεμιρέλ - Ολμπράιτ) – απλή δήλωση κατ’ άλλους - η Ελλάδα αναγνωρίζει τα «ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο . Ανάλογη παραδοχή και αναγνώριση είχε γίνει και από πλευράς Μητσοτάκη, ο οποίος μάλιστα διεκδίκησε την πατρότητα του σχετικού πλαισίου συμφωνίας, από την εποχή που ήταν πρωθυπουργός. Στην ίδια συμφωνία της Μαδρίτης επίσης συνομολογήθηκε αποφυγή μονομερών ενεργειών από τις δύο χώρες, γεγονός που, όπως εκτιμάται, δεσμεύει την χώρα να μην ανακηρύξει, μονομερώς όπως το ΔΔΘ προβλέπει, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ)!
Λίγα χρόνια αργότερα (2002) άρχισε και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας, η διαδικασία των «διερευνητικών επαφών» μεταξύ εκπροσώπων των υπουργείων εξωτερικών των δύο χωρών, στις οποίες αναφέρεται το βιβλίο του τούρκου διπλωμάτη και το σχετικό δημοσίευμα. Πρόκειται για μια διαδικασία διαλόγου, που όμως δεν περιορίστηκε στη μόνη μέχρι τότε νομική διαφορά μεταξύ των δύο χωρών το θέμα δηλαδή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, αλλά στα όσα συμφωνήθηκαν στη Μαδρίτη!
Όπως συνοπτικά αναφέρθηκε πιο πάνω, δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι το ΔΔΘ παρέχει δικαιώματα και υποχρεώσεις σε όλες τις χώρες και στην Τουρκία. Η συμφωνία της Μαδρίτης όμως αναγνώρισε τουρκικά «συμφέροντα και ενδιαφέροντα» στο Αιγαίο, χωρίς να γίνεται αναφορά στο ΔΔΘ. Επομένως ο τότε έλληνας πρωθυπουργός εκπροσωπώντας συνολικά τα κόμματα που κυβέρνησαν τον τόπο, συμφώνησε, ότι «συζητιόνται όλα»! Όχι όμως στη βάση του ΔΔΘ, αλλά όπως ακριβώς διατείνεται η Τουρκία για χρόνια, πως δηλαδή «το Αιγαίο είναι μια ειδική περίπτωση», όπου, όπως εννοεί, δεν έχουν εφαρμογή οι κανόνες του ΔΔΘ! Στην Μαδρίτη με λίγα λόγια απεμπολήθηκαν σημαντικά εθνικά συμφέροντα στρώνοντας το έδαφος, προκειμένου να παραχωρηθούν (πότε άραγε;
κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας! Όλα αυτά φυσικά με τις ευλογίες των ΗΠΑ, που άλλα συμφέροντα προωθούσαν και προωθούν στην περιοχή!
Τα κόμματα, που διακυβέρνησαν την χώρα, την οδήγησαν στην οικονομική κρίση, που βιώνει ο λαός στο πετσί του, καθώς ένα μέρος του αντέδρασε εκ των υστέρων! Ας είμαστε λοιπόν σε ετοιμότητα, να αποτρέψουμε τυχόν παραχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, που το ίδιο σύστημα διακυβέρνησης έχει επίσης προετοιμάσει εδώ και χρόνια!
Δικαιώματα, συμφέροντα και υποχρεώσεις έχουν όλες οι χώρες, ναι, αλλά με βάση το διεθνές δίκαιο! Τα σύνορα στη θάλασσα και στον αέρα είναι το ίδιο όπως τα σύνορα στον Έβρο. Δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση και δεν παραχωρούνται!
http://peripatris.blogspot.com/