Η Τουρκία προετοιμάζεται για ένταση με την Ελλάδα

Η Άγκυρα «επιτίθεται» σε Θράκη και Αιγαίο και αναβαθμίζει επισήμως τη μειονότητα σε κορυφαίο θέμα εξωτερικής πολιτικής Στις συζητήσεις θέτει ευθέως θέμα γκρίζου Αιγαίου Του Νίκου Μελέτη

Σε κεντρικό θέμα της εξωτερικής πολιτικής της έχει αναγάγει το ζήτημα της μειονότητας στη Θράκη η Άγκυρα, επιλογή που στη συγκεκριμένη συγκυρία, κατά την οποία η Τουρκία αντιμετωπίζει τόσες προκλήσεις, δείχνει την αποφασιστικότητα του καθεστώτος Ερντογάν να «επενδύσει» σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα το μειονοτικό.

Οι κινήσεις, οι δηλώσεις και οι συνεχείς επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων στην Θράκη, η ενίσχυση του τουρκικού προξενείου της Κομοτηνής και η διάθεση σε αυτό σημαντικών οικονομικών πόρων, καθώς και η ανάθεση σε σημαντικούς θρησκευτικο-πολιτικούς παράγοντες, όπως ο Χαλίτ Ερέν, της «καθοδήγησης» της μειονότητας, εντάσσονται στην στρατηγική επιλογή της νέο-οθωμανικής εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Ερντογάν.

Στην ανανεωμένη, μάλιστα, ιστοσελίδα του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, το ζήτημα του «τουρκικού πληθυσμού στην Ελλάδα» περιλαμβάνεται μεταξύ θεμάτων όπως οι ευρωτουρκικές σχέσεις, οι σχέσεις με το Ιράν και η αντίκρουση της Γενοκτονίας των Αρμενίων στα κορυφαία θέματα της εξωτερικής πολιτικής που προβάλλονται υπό μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων για την τουρκική εξωτερική πολιτική (http://www.mfa.gov.tr/questions.en.mfa).

Με τίτλο «Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τουρκικός πληθυσμός στην Ελλάδα;» περιγράφεται αναλυτικά ο κατάλογος των απαιτήσεων των ακραίων κύκλων της μειονότητας, αλλά για πρώτη φορά εκτός των «150.000 Τούρκων της Θράκης» γίνεται επίσημα αναφορά και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η «τουρκική κοινότητα σε Ρόδο και Κω», στις οποίες, όπως επισημαίνει το τουρκικό ΥΠΕΞ, δεν αναγνωρίζει η Ελλάδα «μειονοτικά δικαιώματα».


«Παραβιάσεις» δικαιωμάτων

Το τουρκικό ΥΠΕΞ επιμένει στον όρο «τουρκική μειονότητα Δυτικής Θράκης», επικαλούμενο μάλιστα, τη Συνθήκη της Λοζάνης και παραθέτει τις «παραβιάσεις» των δικαιωμάτων της:
- Άρνηση εθνικής ταυτότητας
- Μη αναγνώριση των εκλεγμένων θρησκευτικών ηγετών
- Προβλήματα με τα βακούφια, θέματα ιθαγένειας (γίνεται αναφορά σε… 60.000 περιπτώσεις που έχει αφαιρεθεί η ιθαγένεια)
- Προβλήματα στην εκπαίδευση (νηπιαγωγεία σε μητρική γλώσσα, χαμηλό επίπεδο παρεχόμενης εκπαίδευσης σε μειονοτικά σχολεία, αίτημα για άνοιγμα νέων μειονοτικών σχολείων κ.λ.π.)
- Χαμηλή πολιτική εκπροσώπηση καθώς το όριο του 3% εμποδίζει τη μειονότητα να στείλει ανεξάρτητους βουλευτές στο Κοινοβούλιο
- Προβλήματα στην ελευθερία έκφρασης και των ΜΜΕ, ενώ ειδική αναφορά γίνεται στο θέμα της χρήσης του όρου «τουρκικός» από συλλόγους και ΜΚΟ στη Θράκη

Ψηλά στην ατζέντα

Σε ό,τι αφορά στη Ρόδο και την Κω, που επιχειρείται από την Άγκυρα να μπει ως μειονοτικό ζήτημα στην ελληνοτουρκική ατζέντα, το τουρκικό ΥΠΕΞ παρουσιάζει πλαίσιο αιτημάτων για την επίλυση των «προβλημάτων στη διαχείριση των βακουφίων, την άσκηση θρησκευτικών καθηκόντων και την τουρκική εκπαίδευση».

Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο απουσιάζει η οποιαδήποτε αναφορά στο Αιγαίο –κάτι που γίνεται αναλυτικά στις συγκεκριμένες σελίδες για τις σχέσεις με την Ελλάδα-, ενώ, αντίθετα, επιχειρείται να δοθεί θετική εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, με τίτλο «Είναι δυνατόν να συζητούμε τελικά για επαναπροσέγγιση;» που προσφέρεται για αναλυτική παρουσίαση των σχέσεων κυρίως μετά την περίοδο υπουργίας του Γ. Παπανδρέου, το 1999-2004, κι έπειτα από την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, το 2010.

Στις ανανεωμένες σελίδες του τουρκικού ΥΠΕΞ έχει ενδιαφέρον η περιγραφή των ελληνοτουρκικών σχέσεων με ένα κεντρικό κείμενο σχετικά με την «τουρκική αντίληψη για το Αιγαίο» κι ένα εκτενέστερο που περιγράφει σε πέντε κατηγορίες τα «Άλυτα προβλήματα του Αιγαίου».

Η Τουρκία θεωρεί ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις στο Αιγαίο πρέπει να βασίζονται στις εξής αρχές:

Α. Το Αιγαίο είναι κοινή θάλασσα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας
Β. Και οι δύο χώρες οφείλουν να σέβονται τα νόμιμα δικαιώματα και τα ζωτικά συμφέροντα της καθεμίας
Γ. Οι ελευθερίες που απολαμβάνουν στα διεθνή ύδατα και στο διεθνή εναέριο χώρο τα παράκτια κράτη αλλά και τρίτες χώρες, δεν πρέπει να παραβιάζονται
Δ. Κάθε νέα δημιουργία θαλάσσιων ζωνών πρέπει να βασίζεται στην αμοιβαία συναίνεση και θα πρέπει να είναι δίκαιη (fair and equitable).

Οι πέντε κατηγορίες στις οποίες κατατάσσει η Άγκυρα τα «Άλυτα προβλήματα του Αιγαίου» είναι οι εξής:

1. Τα προβλήματα που σχετίζονται με τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας, περιλαμβανομένων των χωρικών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας και της οριοθέτησής τους
2. Το καθεστώς αποστρατικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Συνθήκης της Λοζάνης και της Συνθήκης των Παρισίων
3. Το νομικό καθεστώς συγκεκριμένων γεωγραφικών σχηματισμών στο Αιγαίο
4. Οι διαφορές σχετικά με τον εναέριο χώρο του Αιγαίου που προέρχονται από την Ελληνική διεκδίκηση εθνικού εναέριου χώρου 10 ν.μ. και την κατάχρηση (εξουσίας) επί του FIR από την Ελλάδα, κατά παράβαση του Διεθνούς δικαίου
5. Οι επιχειρήσεις και οι δραστηριότητες Έρευνας και Διάσωσης (SAR)

Αν και στην κατηγοριοποίηση αυτή επαναλαμβάνονται οι γνωστές θέσεις της Άγκυρας –αποφεύγοντας διακριτικά τις αναφορές περί casus belli και απειλών εναντίον της Ελλάδας, που περιείχαν παλαιότερες αναρτήσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ-, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η «κόκκινη γραμμή» που θέτει η Άγκυρα σε ό,τι αφορά στις «γκρίζες ζώνες».

Σύμφωνα με το επίσημο κείμενο του τουρκικού ΥΠΕΞ, η επίλυση του προβλήματος των βραχονησίδων και των γεωγραφικών σχηματισμών, που δεν έχουν αποδοθεί ρητά στην Ελλάδα και βρίσκονται εγγύτερα στη μικρασιατική ακτή, θα πρέπει να προηγηθεί τις «αποτύπωσης των θαλασσίων συνόρων» μεταξύ των δύο χωρών.

Η αναφορά αυτή θέτει ουσιαστικά υπό αμφισβήτηση ολόκληρη τη διαδικασία των διερευνητικών επαφών, καθώς προφανώς είναι αδιανόητο για μία Ελληνική κυβέρνηση να συζητά την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Τουρκία, συζήτηση για την οποία όμως η Άγκυρα θέτει ως προϋπόθεση την αποδοχή των «γκρίζων ζωνών», την αμφισβήτηση, δηλαδή της Ελληνικής κυριαρχίας επί απροσδιόριστου αριθμού βραχονησίδων στο Αιγαίο.

περιοδικό “Επίκαιρα”

Πηγή:kostasxan.blogspot.com